Գործնական քերականություն 17★

1.Հոլովի՛ր աթոռ, քույր, մարդ բառերը։

Ուղղական (ո՞վ, ի՞նչ)

աթոռ,քույր,մարդ

Սեռական (ո՞ւմ, ինչի՞)

աթոռի,քույրի,մարդի

Տրական (ո՞ւմ, ինչի՞ն)

աթոռին,քույրին,մարդին

Բացառական (ումի՞ց, ինչի՞ց)

աթոռից,քույրից,մարդից

Գործիական (ումո՞վ, ինչո՞վ)

աթոռով,քույրով,մարդով

Ներգոյական (ո՞ւմ մեջ, ինչո՞ւմ, ինչի՞ մեջ)

Աթոռի մեջ,քրոջ մեջ,մարդու մեջ

2. Առանձնացրո՛ւ անձնանիշ և իրանիշ  գոյականները:
Գունդ, գնդապետ, գնդացիր, Եգիպտոս, եգիպտացի, եգիպտացորեն, թիզ, թզուկ, ձիակառք, կառապան, վաճառատուն, վաճառական, ուղեվարձ, ուղևոր, վերելք, վիրաբույժ, հնդկացի, հնդկացորեն, հայ, Հայաստան, դերբայ, դերասան, հացաբույս, հացթուխ, խոհարար, խոհանոց, լրագիր, լրտես, հետախույզ, հետևանք:

Անձնանիշ-եգիպտացի,թզուկ,վաճառական,ուղևոր,վիրաբույժ,հնդկացի,հայ,դերասան,հացթուխ,խոհարար,լրտես,հետախույզ։

Իրանի-շգունդ,գնդապետ,գնդացիր,Եգիպտոս,եգիպտացորեն,թիզ,ձիակառք, կառապան,վաճառատուն,ուղեվարձ,վերելք,հնդկացորեն,Հայաստան,դերբայ, հացաբույս,լրագիր,հետևանք

3. Առանձնացրո՛ւ թանձրացական և վերացական գոյականները:
Երամ, հույս, կասկած, պատիվ, վերարկու, ճաշակ, ճաշ, կարոտ, ծխախոտ, գութ, նախանձ, երաժիշտ, բնավորություն, քար, արձագանք, ծառ, հուշ, հուշարձան, վախ, նկար, բողոք, դասագիրք:

Թանձրացական-երամ,պատիվ,վերարկու,ճաշ,ծխախոտ,երաժիշտ,քար,ծառ,հուշարձան,նկար, դասագիրք։

Վերացական-հույս,կասկած,ճաշակ,կարոտ,գութ,նախանձ,բնավորություն,արձագանք,հուշ,վախ, բողոք։

4.Ածանցների օգնությամբ հասարակ գոյականները դարձրո՛ւ անձնանուններ:
Լույս, լեռ, գառ, թագ, նազ, վարս, վարդ, ցող, արծիվ, սաթ, խաչ:
Օրինակ՝ լեռ-Լեռնիկ, Լեռնուհի:

Լույս-Լուսինե,Լեռ-Լեռնիկ,Գառ-Գառնիկ,Թագ-Թագուհի,Նազ-Նազելի,Վարս-Վարսինե,Վարդ-Վարդուհի,Ցող-Ցողիկ,Արծիվ-ԱրծվիկՍաթ-Սաթենիկ,Խաչ-Խաչատուր, նա

5.Առաջին շարքի գոյականների հոմանիշները գտի՛ր երկրորդ շարքում և գրի՛ր կողք կողքի:
ա. սարսափ, ավարտ, գրոհ, տանջանք, ծիծաղ, որոշում:
բ.  հարձակում, տառապանք, քրքիջ, ահ, վճիռ, վերջ:

Սարսափ-ահ,ավարտ-վերջ,գրոհ-հարձակում,ծիծաղ-քրքիջ,որոշում-վճիռ։

ա. հոտ, բողոք, հռչակ, ցավ, վախ, զայրույթ:
բ.   համբավ, կսկիծ, ցասում, գանգատ, բույր, երկյուղ:

Հոտ-բույր,բողոք-գանգատ,հռչակ-համբավ,ցավ-կսկիծ,վախ-երկյուղ,զայրույթ-ցասում։

6.Յուրաքանչյուր շարքից վերցրո՛ւ մեկական գոյական և կազմի՛ր վեց բարդ գոյական:

ա. գիր, քաղաք, ծով, որս, լեռ, զարկ:
բ.  նկար, շղթա, սեղան, երակ, պետ, գող:

Գիր-գրասեղան,գրախանութ,գրագետ,լրագիր,գրչատուփ,գրատախտակ,

Շղթա-շղթայագիծ,շղթայկապ,շղթայակտոր,շղթայաձև,ձեռնաշղթա,շղթայաշարք

ա. մայր, պատկեր, ավազակ, ճակատ, գինի, պար:
բ.  սրահ, մարտ, գործ, խումբ, պետ, տուն:

Ճակատ-ճակատամարտ,ճակատագիր,ճակատոսկոր,պնդաճակատ,խազմաճակատ, ճակատագիծ

Գործ-գործավար,գործադուլ,փայտագործ,գործազուրկ,հողագործ,գործատու

7. Առաջին շարքի գոյականներից և երկրորդ շարքի վերջածանցներից հնարավոր բոլոր տարբերակներով կազմի՛ր ածանցավոր գոյականներ:
ա. արհեստ, խմոր, թագ, գազան, հավաք, հեծանիվ, որս, զինվոր, դատ, ճանապարհ, բառ, ներկ, առևտուր, երշիկ, խորհուրդ:
բ.  -անոց, -ական, -արար,- որդ, -ավոր, -արան, -եղեն:

Արհեստանոց,արհեստական,արհեստավոր։

Խմորեղեն,թագավոր,գազանանոց,հավաքական,հավաքարար,հեծանորդ,որսորդ, զինվորական,դատական,ճանապարհորդ,բառարան,ներկարար,առևտրական, երշիկեղեն,խորհրդավոր։

8.Տրված գոյականների հոլովված ձևերը դարձրո՛ւ ուղիղ:
Երկնքի, ծերունու, տան, քրոջ, տարվա, առվի, մարդու, խմբում, սրտից, մոր, ծաղկով, փշատենու, գարնան, կավճով, վշտից, մանկության, պատվով, տիրոջ, շարժման, ամուսնու, թփի, արյան, հաշվից, աշնան, անկյան, կնոջից, քեռու, որդու, ձյան, ձկան, գրկից, աղավնու, գրքում, շան:
Օրինակ՝ երկնքի-երկինք, ծերունու-ծերունի:

Տան-տուն,քրոջ-քույր,տարվա-տարի,առվի-առու,մարդու-մարդ,խմբում-խումբ, սրտից-սիրտ,մոր-մայր,ծաղկով-ծաղիկ,փշատենու-փուշ,գարնան-գարուն, կավճով-կավիճ,վշտից-վիշտ,մանկության-մանկություն,պատվով-պատիվ,տիրոջ-տեր,շարժման-շարժում,ամուսնու-ամուսին,թփի-թուփ,արյան-արյուն,հաշվից-հաշիվ,աշնան-աշուն,անկյան-անկյուն,կնոջից-կին,քեռու-քեռի,որդու-որդի, ձյան-ձյուն,ձկան-ձուկ,գրկից-գիրկ,աղավնու-աղավնի,գրքում-գիրք,շան-շուն։